همانگونه كه میدانیم قرآن منبع اصلی تمامی قوانین و احكام و اعتقادات اسلامی است و اگر چه بصورت
مستقیم یا بالفعل به بسیاری از اعتقادات و چگونگی اجرای بسیاری از احكام اشاره نكرده است .
ولی كن دارای آیاتی است كه در آن آیات برخی از معارف اسلامی به صورت كلی و مجمل بیان شده
است و تفسیر و توضیح آن به عهده پیامبران (ص) نهاده شده است . در مورد مهدویت نیز چنین است .
ریشه اصلی این تفكر قرآن است كه در چند آیه نابودی ستم را پیش بینی كرده است و پیروزی صالحان و
پارسایان و مستضعفان را بشارت داده است و سرانجام كار را از آن پرهیزكاران دانسته و بشارت داده كه
در پایان جهان ، نیكوكاران حاكم خواهند شد . در تفسیر این آیات روایات فراوانی بر پیامبر (ص) و ائمه (ع)
نقل شده است ، كه بنابر آنها ، حكومت امام مهدی (ع) در آخرالزمان همان حكومت مستضعفان و
صالحانی است ، كه در قرآن بشارت به آنها داده شده است.
خداوند در 365 آیه كه در هشتاد سوره آمده است به صورت كلی درباره مهدویت سخن گفته است . بیش
از 500 روایت از پیامبر و ائمه (ص) و ائمه (ع) در تفسیر این آیات نقل شده است كه در ادامه به چند نمونه
اشاره میشود .
الف : و نرید الله لمن علی الذین استضعپفوا فی الارض و نجعلهم ائمه و نجعلتم ائمه و نجعلتهم الوارثین
ما میخواهیم بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم .
سلمان فارسی میگوید : رسول خدا فرمودند :( خداوند هیچ پیامبر و امامی را نفرستاد مگر آنكه برای او
12 نقیب قرار داد . پس نام امام را شمرد و فرمود : سپس فرزندش ، محمدبن الحسن المهدی (ع) است
كه به امر پروردگار قیام میكند .
ب: و لقد كتبانی الزبور من بعد الذكر ان الارض یرتها عبادی الصالحون .
در زبور بعد از ذكر تورات نوشتیم . بندگان شایسته ام وارث حكومت زمین خواهند شد .
در تفسیر این آیه ، محمدبن عبدلله بن حسن از امام باقر نقل كرده كه آن حضرت فرمودند ( مراد از این آیه
قائم آل محمد (ع) و یارانش میباشند . )
ج: امن یجیب المضطر اذا دعاه و یكشف السوء و یجعلكم خلفاء الارض .....
و یا كسی كه دعای مضطر و گرفتار را اجابت میكند هنگامی كه او را میخواند و بلا و سختی را برطرف
میسازد و شما را خلفای زمین قرار میدهد....
امام باقر (ع) در تفسیر این آیه ، ضمن حدیث مفصلی ، سخنرانی امام عصر(عج) را در موقع ظهور در مكه
بیان میفرماید : ( اولین كسی كه با او بیعت میكند ، جبریل است و سپس بیش از سیصد نفر با او بیعت
میكنند . ...)
همانگونه كه گفته شد ، بیش از سیصد آیه از كلام الله مجید و بیش از پانصد حدیث در تفسیر این آیات
پیرامون مهدویت وجود دارد و آیات و احادیث بالا تنها برای نمونه بیان شده است .
لزوم شناخت امام مهدی (ع) :
به روایات بسیاری در كتاب های شیعه و اهل تسنن برخورد میكنیم كه در آنها مسلمانان موظف شده اند
تا امام زمان خود را بشناسند و از او پیروی بنمایند ، بیشتر دانشمندان اهل سنت منظور از امام زمان در
این آیات را زمامداران و خلفا دانسته اند .
شیعه باور است كه منظور از امام زمان در روایات ، امامان معصوم (ع) هستند بدین جهت لزوم شناخت
مهدی را جزئی از همین شناخت كلی نسبت دوازده امام می دانند . سلمان فارسی میگوید : پیامبر
(ص) فرمودند : امامان بعد از من دوازده نفر هستند همه ی آنها از قریش میباشند .... بدانید كه اینان
عترت من هستند و از گوشت و خون من می باشند، چرا برخی مردم مرا درباره آنها آزار میدهند ؟ خداوند
شفاعت من را نصیب آنها نكند
امام حسن فرمودند : امامان پس از رسول خدا دوازده نفر هستند ، نه نفر از آنها از نسل برادرم حسین
میباشند . مهدی این امت از آنهاست . پس از بیان اصل ضرورت وجود امامان ، به بیان وظیفه مسلمانان
در برابر آنها و اینكه چرا باید مسلمانان امام خویش را در هر زمانی بشناسند میپردازیم .
به چند دلیل باید امام مهدی(ع) را بشناسیم:
الف) جلوگیری از انحراف و گمراهی : ضرورت شناخت حضرت مهدی (عج) وقتی احساس میشود كه
انسانها در اثر فاصله گرفتن از امام خود به فساد و گمراهی كشیده میشوند ، كه برای رهایی از این دام
خطرناك ، راهی جز پیروی از امام نخواهد بود . امام كاظم (ع) میفرماید: (( امام ، حجت بندگان است ،
هر كه او را رها كند گمراه میشود و هر كه همراه او باشد ، نجات میابد و رستگار میشود . ))
ابو جعفر عمری ، اولین نایب امام زمان (عج) به ابوعلی محمدبن همام این گونه نوشته است:
(( اللهم عرفنی نفسك ، فانك ان لم تعرفنی ... ))
(( خدایا ! خودت را به من بشناسان و اگر خودت را به من نشناسانی ، رسولت را نخواهم شناخت ،
خدایا رسولت را به من بشناسان و گر نه حجتت را نخواهم شناخت . خدایا حجتت را به من بشناسان
وگرنه از دنیا خود گمراه خواهم شد . ))
ب ) جلوگیری از ابطال عمل : پذیرش و قبولی اعمال و جلوگیری از بطلان عمل در گرو پذیرفتن امام معصوم
است .... امام باقر (ع) به زراره فرمود : ( اسلام بر 5 چیز بنا شده ، (( نماز ، زكات، حج ، روزه ، ولایت ))
زراره میگوید عرض كردم ، كدام یك از آنها برتر است ، امام (ع) فرمود : ولایت زیرا كلید حاكم و حاكم و
راهنمای آنها است . اگر مردی شب تا صبح را به نماز و روزه و به روزه سپری كند و و تمام ثروت خود را به
صدقه بدهد و همه ساله به حج برود ، امام ولی خود را نشناخته باشد ، تا از او پیروی كند و تمام
كارهایش به راهنمایی او باشد ، هرگز نزد خداوند اجر و ثوابی ندارد و از اهل ایمان نخواهد بود .
ج ) رسیدن به حیات معنوی : پیامبر (ص) فرمودند : (( ای مردم هر كه بخواهد در زندگی همانند من
باشد و مانند من بمیرد ، ولایت علی (ع) را بپذیرد و از امامان پس از او پیروی كند . ))
د ) برای فرار از مرگ جاهلیت : در روایتی كه مورد پذیرش شیعه و سنی میباشد تصریح شده است كه
هر كس امام زمالن خود را نشناسد به مرگ جاهلیت از دنیا میرود
قال رسول الله : (( من مات لم یعرف امام زمان مالت میت جاهلیه )
امام باقر میفرماید : (( هر كس بمیرد و امامی نداشته باشد ، مرگ او مرگ جاهلیت است و هیچ كس در
این جهت معذور نیست تا امام خود را بشناسد ))
رسول خدا فرمود : (( من انكر من القائم ولدی فی زمان غیبت فمات ، فقدمات میه جاهلیت ) ( هر كس
منكر قائم از فرزندانم در زمان غیبتش بشود ، و در همان حال بمیرد ، قطعا به مرگ جاهلیت مرده
است . ))
شاید منظو از مرگ جاهلیت این باشد كه آنها نیز همانند افرادی كه بیش از اسلام در حال شرك و كفر
مردند ، بمیرند .